وقتی دولت ابردلال میشود!
امیرالمؤمنین علی(ع) فرمود:
«النّاسُ بِأُمَرَائِهِمْ أَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبَائِهِمْ»
مردم به حاکمان خود شبیهترند تا به پدرانشان.
این سخن گویی برای امروز ما گفته شده است؛ روزگاری که مردم، دلالی را از دولت خود میآموزند.
وقتی دولت، سکه را بالای صد میلیون تومان پیشفروش میکند یا برای جبران کسری بودجه، گرانی را به جامعه تحمیل میکند تا ارز و طلای در اختیار را به قیمت بالاتر بفروشد، در حقیقت پیام میدهد که خیال بازگشت بازار به آرامش را از سر بیرون کنید.
چنین رفتاری یعنی دولت خود به سود التهاب بازار زنده است، نه به آرامش آن. در نتیجه، مردم نیز یاد میگیرند که سود در نوسان است، نه در تولید. وقتی حاکمان با بیثباتی کسب درآمد میکنند، مردم نیز راهی جز تقلید از آنان نمیبینند. سرمایهها از کارگاه و کارخانه میگریزند و در صفهای خرید طلا، سکه و ارز پناه میگیرند.
وقتی مردم از رفتار دولت میفهمند که ثبات هیچگاه برنمیگردد، خود به بازیگر تورم و دلالی تبدیل میشوند.
در چنین وضعی، طبیعی است که دولت نتواند مردم را به سرمایهگذاری در بخش تولید و صنایع مولد تشویق کند.
دولت اگر واقعاً به دنبال رونق تولید است، باید پیش از مردم، خودش از دلالی دست بکشد. تا زمانی که سیاستگذار نقش «ابردلال» را بازی میکند، نمیتوان از مردم انتظار داشت، مولّد باشند.
در اقتصادی که دولت خود سردستهی واسطهگری است، دلالی نه انحراف، که تنها راه بقاست.