چند سال پیش شاهد فروریزی برج پلاسکو در تهران بودیم که درآن حادثه غمبار چند تن از آتش نشانان قهرمان کشورمان به شهادت رسیدند ؛ متاسفانه این روزها ریزش برج نوساز متروپل آبادان و کشته و زخمی شدن دهها نفر از هم وطنان عزیز آبادانی داغ تازه ای بر دل مردم ایران گذاشت .
در زمان ریزش پلاسکو اعلام شد که علاوه بر این برج فرو ریخته دهها برج و ساختمان بلند مرتبه دیگر در تهران وجود دارد که شرایط غیر استانداردی شبیه پلاسکو داشته و هر لحظه و بر اثر حادثه ای کوچک امکان فرو ریختن آنها نیز به شدت وجود دارد.
این مسئله بیشتر در مورد ساختمان های قدیمی که عمری از آنها گذشته و به لحاظ سازه ای دچار خستگی و فرسودگی شده اند صدق می کرد اما با بروز حادثه ریزش مرگبار برج متروپل آبادان ظاهرا مسئولین مربوطه بایستی علاوه بر استاندارد سازی و ایمن سازی ساختمان ها ی قدیمی ، فکر عاجلی برای نظارت کامل بر ساخت و ساز برج ها و ساختمانهای جدید نیز داشته باشند.
با کمال تاسف ترکیبی از استفاده از مصالح نامرغوب وغیر استاندارد ، نیروی کارغیر حرفه ای و آموزش ندیده ، عدم نظارت صحیح قاطع و اصولی و همچنین اضافه بنا از جمله مهم ترین عوامل ساخت بناهای نا ایمن ، حادثه ساز و خطر آفرین در کشور می باشد.
در مورد برج متروپل آبادان ساخت سه طبقه اضافه بنا به صورت غیر قانونی به اثبات رسیده است و چه بسا با تحقیقات بیشتر عوامل دیگر نیز به لیست تخلفات سازندگان افزوده گردد.
حال اینکه چگونه اضافه بنای غیر قانونی باعث ناایمنی یک ساختمان بویژه ساختمان های بلند مرتبه می شود را با همین شرایط متروپل توضیح می دهیم.
متروپل یک برج 10 طبقه است که گفته شده 3 طبقه اضافه بنا آن غیر قانونی ساخته شده است یعنی قائدتا محاسبات مربوط به پی ، ستون ها و سازه این برج بر اساس 7 طبقه طراحی شده و در نتیجه سازه این برج تحمل 3 طبقه اضافه بنا را نداشته و به همین دلیل هم دچار ریزش شده است.
حال سئوال اساسی این است که چگونه یک برج بزرگ در حاشیه یک خیابان پر تردد و پیش چشمان دستگاه های مختلف نظارتی ساختمان مانند نظام مهندسی و شهرداری توانسته 3 طبقه اضافه بنا غیر مجاز بسازد و هیچ کس هم جلوی این تخلف آشکار را نگیرد؟
در حالی که شهرداری ها به لطف گزارش هایی که توسط عوامل پر شمار خود دریافت می کنند از ساخت یک اتاق کوچک بر روی بام خانه آدم های معمولی در کوچه پس کوچه های شهر هم خبر دار شده و به سرعت برق و باد وبا قدرت وارد عمل شده و جلو آن را می گیرند.
رمز و راز مسئله دربرخی سازندگان این گونه برج هاست ؛ آدم های پر قدرت و با نفوذی که به اشکال مختلف حتی در پوشش کار خیر و عام المنفعه خود را به برخی مسئولین محلی نزدیک کرده و با توجه به ارتباطات گسترده با افراد ذی نفوذ ، حاشیه امنی برای خود متصور شده و کارهای غیر قانونی خود را با چند تماس با این گونه افراد به پیش می برند.
این گونه افراد همیشه و در همه جا وجود دارند اما وظیفه و مسئولیت اصلی متوجه مسئولین دولتی و شهری همچون شهرداری هاست که بدون توجه به قدرت و نفوذ سازنده بناهای مختلف کار قانونی و نظارتی خود را بدون کوچک ترین تردیدی انجام دهند .
البته وظیفه مهم دستگاه قضا برخورد بسیار سخت و مقتدرانه با هرشخص و یا شخصیت اعم از مسئول شهرداری و یا دولتی است که در این امر کوتاهی نموده و یا توصیه به چشم پوشی از تخلفات نموده اند ، تخلفاتی که در نهایت منجر به از دست رفتن جان های عزیزی شده که به هیچ روی قابل گذشت و اغماض نخواهدبود .
برخورد با متخلفان بایستی آن چنان محکم و عبرت آموز باشد تا برای همیشه این رویه معیوب در تخلفات ساختمانی از بین رفته و هیچ مسئول دولتی و غیر دولتی جرات توصیه خلاف قانون به
سازمانهای نظارتی ساختمان به جهت چشم پوشی از وظایف قانونی نظارتی خود را نداشته باشند.
