زیباترین کافههای نوستالژیک تهران
خیلی از کافههای قدیمی تهران هنوز توانستهاند حال و هوا و طراحی قدیمی و نوستالژیک و قشنگ خودشان را حفظ کنند.
۱. کافه کارخانه آرگو
آدرس: خیابان فردوسی، خیابان تقوی، خیابان بهدشت، پلاک 6، کارخونه آرگو
آرگولانژ یا همان کافه کارخانه آرگو توسط سام کافه اداره میشود. ساعت کار کافه از ۹ صبح تا ۱۰ شب است. فضای کافه، دربرگیرندهی حالوهوای کلی آرگو است. منوی کافه شامل انواع نوشیدنیها از جمله قهوه و چای به همراه دسرهاست. چند غذای سبک نیز در منوی این کافه وجود دارد.
کارخانه آرگو روزگاری کارخانه آبجوسازی بوده است.
۲. کافه نادری
آدرس: خیابان جمهوری، ضلع شرقی پل حافظ، نرسیده به چهارراه استانبول، پلاک ۵۲۴
کافه نادری، بخشی از تاریخ معاصر ایران و یکی از قدیمیترین و خاطرهانگیزترین کافه های تهران است. این مکان دنج که نام آن با مشاهیر و علم و ادب پارسی گره خورده، از دیرباز میعادگاه اهالی فرهیخته و روشنفکران تهرانی بوده است و هنوز نیز همچون ماشین زمان، مشتریان و علاقهمندان را به سفری دور و دراز، لابهلای تاریخی مسکوت و فراموش شده میبرد.
کافه و هتل نادری یکی از قدیمیترین پاتوقهای شهر تهران است که قریب به یک قرن قدمت دارد. ساختمان کافه، رستوران و هتل نادری به تقلید از معماری غربی و با ویژگیهای معماری آلمانی ساخته شده است و همین معماری منحصربهفرد، توجه بسیاری را در سالهای ابتدایی فعالیت کافه به خود جلب کرد.
کافه نادری تهران در خیابان جمهوری و در یکی از مناطق تاریخی و قدیمی تهران واقع شده است. خیابان جمهوری در گذشته، خیابان نادری نام داشت و یکی از خیابان های مهم تهران محسوب میشد. طبعا وجه تسمیه کافه نادری نیز بهعلت قرارگیری در این خیابان بوده است.
دوران اواخر قاجار و پهلوی اول، با اوج ترویج فرهنگ غربی در جامعه همراه بود و علاوه بر زبان، پوشش و همچنین دیدگاه اجتماعی و سیاسی جامعه، بافت و اماکن شهری نیز از این فرهنگ تاثیر پذیرفت. ظهور کافهها، رستورانها و مهمانخانههای فرنگیمآب، یکی از برجستهترین اتفاقات آن در فضای شهری تهران قدیم بهشمار میرفت و هتل و کافه نادری را میتوان سرآمد این مجموعهها دانست. بیگمان، پیشگامان ترویج فرهنگ کافه و کافهنشینی، قشر متوسط و سطح بالای جامعه بودند که شامل رجال سیاسی و ادبی، هنرمندان و مهاجران اروپایی میشدند. کما اینکه تاثیر و الگوگیری از سنت کافهنشینی روشنفکران اروپایی، بهخصوص ادبای مشهور فرانسوی و تفاسیری که در آثارشان ارائه میدهند، در این میان بسیار زیاد است.
«خاچیک مادیکیانس»، بهعنوان موسس کافه نادری شناخته میشود. وی که مهاجری ارمنی بود، در سال ۱۳۰۶ و در خیابان نادری، یکی از گذرگاههای پر رفتوآمد تهران و مقابل باغ سفارت بریتانیا، شیرینیپزی و قنادی نادری را افتتاح کرد. آن دوران از قنادی مدرن نادری استقبال لازم بهعمل آمد؛ اما بهواسطه موج پدیدار شدن کافهها و پاتوقهایی با ظاهر فرنگی در تهران، مادیکیانس تصمیم گرفت با تغییر کاربری قنادی به کسبوکار خود رونقی مضاعف بخشد و کافه نادری را بنا نهد. نادری در واقع یک رستوران بود؛ اما ویژگی کافهای این مکان بود که همراه با آوازه هنر شیرینیپزی مادیکیانس میان روشنفکران و عامه مردم شهره شد و این مکان پرآوازه را با عنوان «کافه نادری» شناختند. پس از اندکی و با آغاز دومین دوره رشد و توسعه شهر تهران در زمان پهلوی اول، مادیکیانس نیز کافه خود را توسعه داد و در طبقات فوقانی این مجموعه، هتلی را احداث کرد. این هتل که در اواخر سال ۱۳۰۷ تکمیل شد، تا مدتها پس از «گراند هتل»، بزرگترین هتل تهران محسوب میشد.
اهمیت کافه نادری در تاریخ معاصر ایران
کافه نادری همچون سایر کافه و رستورانهای همعصر خود، خیلی زود به محفلی برای روشنفکران، خواص، هنرمندان و اهالی ادب تبدیل شد؛ تا جایی که بین دهههای ۲۰ و ۴۰، سرآمد تمام این پاتوقها به شمار میرفت.
نام کافه نادری با چهرههای پرفروغی چون صادق هدایت، احمد شاملو، نیما یوشیج، هوشنگ ابتهاج، فروغ فرخزاد، سیاوش کسرایی، بزرگ علوی، یدالله رویایی، نادر نادرپور، نصرت رحمانی، رضا براهنی، محمدعلی سپانلو، جلال آل احمد و سیمین دانشور گره خورده است. آنان کافه نادری را محلی دنج و امن برای محافل کوچک خود میپنداشتند تا ساعاتی را تنها یا در کنار هم، لبی تر کنند، روزنامهای بخوانند، از سیاست بگویند و به خلق آثاری ماندگار بپردازند. آنگونه که اهالی فرهنگ و قلم، کافه نادری تهران را خاستگاه ادبیات مدرن ایران میدانند. نقل است در این پاتوق قدیمی، هر یک از این بزرگان صندلی و جایگاه مخصوص خود را داشت که حتی در غیاب وی خالی میماند.
۳. کافه قنادی اوریانت
آدرس: خیابان مفتح.نرسیده به انقلاب
کافه قنادی اوریانت یکی از کافههای مشهور و قدیمی تهران است که به خاطر تاریخچه غنی و ارائه شیرینیها و کیکهای منحصر به فرد، در بین شیرینیدوستان شناخته شده است. این کافه به دلیل پخت کیکها و شیرینیهای بینظیر با طعمها و شکلهای متفاوت، جزو مقاصد محبوب برای دوستداران قهوه و دسرها در تهران است.
کافه قنادی اوریانت در سال ۱۳۲۱ توسط یک خانواده ارمنی افتتاح شد. این فروشگاه در سالهای اول فقط به پخت نان میپرداخت و بعدها با پخت بیسکوئیت کار خود را گسترش داد.
۴. کافه قنادی لرد
آدرس: استادنجات الهی، ویلا، نرسیده به خیابان کریمخان زند، پلاک ۱۸۶
تاریخچه کافه قنادی لرد
پایه گذاران این قنادی یک دختر و پسر به اسم لئون و آنیک بودند آنها در یک قنادی در خیابان استانبول کار میکردند اما بعد از ازدواج ، صاحب قنادی تنها یکی از آنها را به عنوان کارگر می پذیرد بنابراین آنها در خیابان ویلای تهران قنادی لرد را تاسیس کردند.
سالها پیش پسری به نام لئون عاشق و دلداده ی دختری به نام آنیک می شود این دو که هر دو در کافه قنادی فرانسه کار می کردند به اجبار کارفرمایشان که شرط گذاشته بود فقط یکی از آنها حق ماندن دارد در محل کار دارد از هم جدا شدند و لئون در همانجا ماند و آنیک به قنادی بامداد رفت!
این فاصله هرگز نتوانست شکافی بین دریای محبت این دو اندازد و با کار و پس اندازشان عاقبت توانستند در سال ۱۳۴۵ با شراکت یک زوج جوان دیگر ارمنی کافه قنادی لرد را در خیابان ویلا افتتاح کنند.
کافه قنادی که عشق و وفاداری راز طعم خوش و دلچسب شیرینی هایشان شد!
این کافه قنادی دو طبقه دارد که طبقه اول قنادی و نیم طبقه دوم نیز محل پذیرایی از مشتریان کافه است.
۵. کافه شیرینی فرانسه
آدرس: تهران، خیابان انقلاب، نبش ابوریحان
تاریخچه کافه شیرینی فرانسه
شیرینی فرانسه از قدیمیترین شیرینیفروشیهای شهر تهران محسوب میشود. این قنادی در سال ۱۳۴۴ تأسیس شده و در خیابان انقلاب قرار دارد.
این قنادی در سال ۱۳۴۴ توسط محمد ثابتقدم با کمک سه نفر از دوستانش تأسیس شد. آنها محلی را علاوه بر کارگاه تهیه کردند. وارد کردن ماشینآلات مرتبط با قنادی از خارج کشور حدود یک سال طول کشید، زیرا آن زمان ماشینآلات جدیدِ تولید نان در ایران وجود نداشت. در آن زمان، یعنی اوایل دولت هویدا، ماشینآلات در گمرک توقیف شد و ترخیص آنها از گمرک حدود شش ماه به طول انجامید. بنیانگذاران همچنین یک سرآشپز سوئیسی (ساکن فرانسه) بهنام ژیلبرت بارو را برای ایجاد تحول در پخت شیرینی به ایران آوردند. ابتدا مشکلاتی در تمدید اقامت بارو پیش آمد اما بعد از اینکه با خانمی ایرانی ازدواج کرد، مشکل اقامت او حل شد. بارو تا سال ۱۳۵۶ در ایران بود، سپس مدتی در کترینگ فرودگاه مهرآباد مشغول بود و بعد از انقلاب از ایران رفت.
ثابتقدم چون از اول در نظر داشت یک سرآشپز از فرانسه به ایران بیاورد، نام قنادی را «فرانسه» گذاشت، اما خصوصاً بعد از انقلاب مشکلاتی بر سر نامگذاری ایجاد شد، چون گفته میشد نام قنادی حتماً باید ایرانی باشد. با این حال، نام «فرانسه» تغییر نکرد و این شیرینیفروشی همچنان با همین اسم شناخته میشود.
همچنین این قنادی اولین تولیدکنندهٔ نان فانتزی (از جمله باگت، همبرگری و نان بریده) در تهران است. با گذشت زمان، مصرف این نان جا افتاد. ابتدا هر شب بیست کیسه آرد تبدیل به نان میشد و با چند خودرو در تهران توزیع میگردید. این نانوایی تا دو سال پس از انقلاب هم دایر بود. کارگرها شب تا صبح به پخت نان میپرداختند و قنادها از صبح کارشان را شروع میکردند. به گفتهٔ ثابتقدم نان فانتزی عمدتاً برای خارجیان ساکن ایران تولید میشد.
۶.کافه رستوران گل رضائیه
آدرس: خیابان جمهوری، خیابان سی تیر، بالاتر از موزهٔ آبگینه پ 172
کافه گل رضائیه یکی از قدیمیترین کافه رستورانهای تهران است که نزدیک به ۷۰ سال از گشایش آن میگذرد. این کافه در خیابان سی تیر و بالاتر از موزهٔ آبگینه و سفالینه قرار دارد.
گل رضائیه از میکدههای دهه ۴۰ و ۵۰ تهران بود و دکوراسیون داخلی آن فضای همان دههها را بازسازی میکند. این اثر در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۹۷ با شمارهٔ ثبت ۳۲۶۸۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
۷. کافه قنادی مینیون
آدرس: خیابان سعدی، نبش خیابان برادران قائدی(هدایت سابق)،پلاک665
تاریخچه کافهقنادی مینیون
مینیون یک واژهی فرانسوی است که معنای آن مامانی، بامزه و ظریف است. اینکه چرا اسم این کافهقنادی یک واژهی فرانسوی گذاشته شده، برمیگردد به تاریخچهی آن.
حدود ۹۰ سال پیش آقای روبن تروپسیان فردی اوکراینی (اهل خارکف) ابتدا خانواده خود را به ایران فرستاد و سپس خودش نیز در سال ۱۹۳۵ به ایران مهاجرت کرد. او پس از مدتی برای امرار معاش و گذراندن زندگی، به همراه خانواده یک نانوایی را تاسیس کردند.
حتما نام نان بولکی به گوشتان خورده! این نان یکی از معروفترین پختهای نانپزی این خانواده بود. در واقع، آنها یک نوع نان تنوری میپختند که با دیگر انواع نان که در ایران رایج بود، تفاوت داشت. نان بولکی، نانی شبیه به نان باگت که کمکم علاقمندان زیادی پیدا کرد.
با گذر زمان و پس از جنگ جهانی دوم، این خانواده شروع به شیرینیپزی و شکلاتپزی کردند. به این منظور، آنها دستگاه شکلاتسازی از اروپا وارد ایران کردند و به این ترتیب این نانپزی یا نانوایی، شیرینی و شکلاتفروشی شد.
نام مینیون به انتخاب عضو کوچک این خانواده گذاشته شد. پسر خانواده در مدرسهی «سنلویی» زبان فرانسوی را آموخته بود. لذا مینیون را پیشنهاد داد و همسر آقای روبن تروپسیان هم آن را پذیرفت. به این ترتیب نام قنادی مینیون شد. مینیون همانطور که گفتیم، در زبان فرانسوی به معنای بامزه و مامانی است که به بچههای شیرینزبان نیز این لقب را میدهند.
در قسمت کوچکی از قنادی، کافهای جمعوجور که برای توقفهای کوتاه بسیار مناسب است نیز میبینیم. منوی قهوهها خیلی متنوع نیست اما طعم قهوهها بسیار به یادماندنی است. این منو شامل کاپوچینو، قهوه سوئیسی، قهوه فرانسه، نسکافه و شیرقهوه است. البته میتوانید نوع قهوه خود (بدون شیر یا با شیر) را نیز سفارش دهید.
این کافه، یک حالت نوستالژیک دارد که بسیاری از آنهایی که به دنبال برگشت به خاطرات قدیمیاند، از دیدن و نشستن در این مکان لذت میبرند. اغلب حتی اگر کسی شیرینیها را نپسندد، هرگز نمیتواند دست رد به سینهی قهوههای کافهقنادی مینیون بزند. شاید کافههای زیادی رفته باشید، ولی قهوهی این کافه به ویژه در کنار شیرینیها و شکلاتهای معروف و خوشطعم آن تجربهای متفاوت است. گرچه منوی این شیرینیفروشی طیف وسیعی ندارد، اما صاحبان آن سعی میکنند کیفیت و اصالت طعم را حفظ کنند. پیشنهاد بیشتر خریداران قنادی مینیون، شیرقهوه در کنار شکلات مارسپان است که طعم بسیار خوبی دارد.
۸. کافه لقانطه (loghante)
کافه لقانطه برای اولین بار در سال 1285 و در خیابان باب همایون تاسیس شد، اما دومین و سومین شعبه آن در پشت میدان بهارستان و باغ نظامیه افتتاح شده است.
کافه نوین امروز هم که یادآور خاطرات کافه لقانطه قدیم است در باغ موزه قصر واقع شده و تاسیس آن به سال 1396 باز می گردد که البته هدف از تاسیس آن زنده کردن تمامی خاطرات کافه لقانطه قدیم است.
یک شعبه دیگر از آن در خیابان لاله زار است که توسط یک خانم استانبولی اداره میشد.
آدرس دقیق کافه لقانطه امروزی عبارت است از:
تهران، خیابان مطهری، بعد از تقاطع خیابان شریعتی، باغ موزه قصر
تاریخچه کافه لقانطه
تاریخچه کافه لقانطه با تاریخچه انقلاب فرانسه و انقلاب مشروطه در ایران گره خورده است. در زمان مظفرالدین شاه برخی از دانشجویان ایرانی راهی فرانسه شدند تا در دانشگاه های این کشور به کسب علم پرداخته و علوم خود را به ایران بیاورند تا در راه آبادانی کشور از آن استفاده کنند.
یکی از اولین دستاوردهای ارتباط ایران با دنیای فرنگ، ساخت کافه هایی بود که کاملا طراحی فرنگی داشته و در آن ها نوشیدنی های فرنگی سرو می شد. کافه لقانطه نیز حاصل یکی از همین تبادلات بود و بعدها به مکان مناسبی برای گفت و گوی افراد انقلابی مبدل گشت. بسیاری از افرادی که در این کافه به نشست و برخاست مشغول می شدند، از دنیای فرنگ به ایران بازگشته بودند و در این کافه ها مقدمات تغییر نظام سیاسی ایران را شکل دادند.
ساخت اولین شعبه کافه لقانطه قدیم توسط غلامحسین مولایی صورت گرفت و نام آن نیز برگرفته از یک واژه فرانسوی بود که در زبان فرانسه به صورت L’orante نوشته می شد. گفته می شود که این واژه در زبان فرانسوی به معنای رستوران است، اما مالک فعلی کافه لقانطه می گوید که معنای این کلمه یعنی _دوباره برگرد_ بوده و به گونه ای بازخوانی مشتریان را می رساند.