آلبرت بغزیان در گفت گو با «الف» بر این مساله که باید صنایع با دانشگاه ها ارتباط داشته باشند، تاکید کرد: در دوره ای ارتباط بین صنایع و دانش بنیان ها خوب و مطلوب بود و مراکز مختلفی برای بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه تاسیس شد. این مساله به خصوص در بخش نفت و صنایع وابسته به آن پیشرفت قابل توجهی داشت و دانشگاه های مختلفی تحقیقاتشان را در این زمینه متمرکز کردند که البته پیشرفت هایی هم حاصل شد.
وی افزود: همه صنایع به دانش بنیان ها نیاز دارند از این جهت در دهه 80 این شرکت ها شکل گرفتند. هیچ بخش و یا مرکز تولیدی در کشور نمی تواند دانش بنیان نباشد. اینکه خودرو ساز داخلی بگوید من خودم مرکز تحقیقات دارم و اصلا نیازی به دانش بنیان ها ندارم جای تعجب و تاسف دارد. چنین چیزی امکان ندارد.
این استاد دانشگاه در ادامه در خصوص این مساله که واردات نفع مادی برای عده ای دارد نیز بیان کرد: اینکه برخی از صنایع علاقه خاصی به واردات دارند این است که قطعات خارجی به قیمت کم خریداری و با قیمت بالا در داخل به فروش می رسند و این مساله سود بالایی نصیب واردکنندگان می کند و به همین دلیل اصلا نیازی نمی بینند که از شرکت های دانش بنیان و تولید آنها استفاده کنند و علاقه ای به ارتباط با این بخش ها ندارند.
بغزیان سپس اظهار داشت: اگر از شرکت های دانش بنیان حمایت مادی مناسبی نشود آنها نمی توانند محصول آزمایشگاهی خود را تبدیل به محصول صنعتی کنند. بنابراین باید قانونی صنایع را مجبور به ارتباط و استفاده از محصولات دانش بنیان کرد.
این استاد دانشگاه تهران خاطر نشان کرد: وقتی که تولید کننده داخل از محصولات دانش بنیان استقبال نمی کند، باید راه دیگری را در پیش گرفت. یعنی باید خود دانش بنیان ها برای محصولاتشان در داخل بازاریابی کنند.
وی ادامه داد: در عین حال، تسهیلات بانکی یکی از عوامل رشد و توسعه شرکت های بانکی است. از سوی دیگر باید سرمایه گذاران برای ورود سرمایه شان به این بخش توجیه شوند. یعنی سرمایه گذاران به گونه ای توجیه شوند که حمایت از محصولات دانش بنیان برایشان سود مادی دارد تا در این مسیر مشارکت کنند. این سرمایه گذار حتی می تواند بازاریابی کند و محصول تولید شده را به فروش برساند. چه بسا که ارتباطی بهتر از دانش بنیان ها با صنایع داشته باشند. به طور کلی غیر از وام بانکی و حمایت های دولتی باید دانش بنیان ها را آموزش بدهیم تا با شیوه های مناسب بتوانند اقدام به جلب سرمایه گذار کنند.
این استاد دانشگاه درباره محدودیت واردات کالای خارجی برای حمایت از شرکت های دانش بنیان هم گفت: اینکه به طور کلی واردات قطع شود اصلا درست نیست! ما در اقتصاد اصطلاحی به نام سیاست جایگزینی واردات داریم، درواقع یک سیاست ابدی نیست بلکه اقدامی موقتی است. چیزی که همیشه یک سیاست دائمی در اقتصاد محسوب می شود، توسعه صادرات است.
وی توضیح داد: تولید به منظور صادرات و یا تولید مازاد از نیاز کشور را «سیاست صادراتی» می نامند. اگر تولید افزایش پیدا کند، هزینه تولید کاهش و هم تولید کننده داخلی و هم تولید کننده خارجی می توانند از این محصول استفاده کنند و با این سیاست تولید کننده دانش بنیان در کارش رونق ایجاد می شود؛ ولی با محدویت دائمی در واردات انحصار ایجاد شده و کمکی به رشد دانش بنیان ها هم نمی شود.
بغوزیان در ادامه با انتقاد از سیاست های نادرست در زمینه واردات و صادرات افزود: نباید واردات خودرو و لوازم خانگی در کشور ممنوع می شد. بهترین راه حمایت از این صنایع و برای کاهش قیمت همان تعرفه گذاری بود. وقتی تعرفه گذاری باشد هم کالای مورد نیاز وارد می شود و اینکه هم تولید کننده داخلی با خارجی ها برای تولید مشترک وارد مذاکره می شود و یا اقدام به وارد کردن تکنولوژی می کنند که به نفع کشور می شود. در نهایت وزارت صمت باید برای جایگزینی واردات یک برنامه ریزی داشته باشد و مدت زمانی را هم برای آن تعیین کند تا به این وسیله دانش بنیان ها هم رشد کرده و هم انحصار ایجاد نشود.
انتقاد یک اقتصاددان از بی اعتنایی وزارتخانه ها به تحقیقات دانش بنیان/ هر وزارتخانه ای برای خودش یک مرکز تحقیقات زده است!
