دوراهی سخت «بایدن» در مذاکرات وین

به گزارش الف؛ پایگاه خبری-تحلیلی "نشنال اینترست" در گزارشی ضمن پرداختن به آخرین تحولات مرتبط با "مذاکرات اتمی وین"، به "جو بایدن" رئیس جمهور آمریکا توصیه کرده تا به هیچ عنوان در دام اقدامات ترامپ و مخالفان تعامل دیپلماتیک با ایران گرفتار نشود و با حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان های تروریستی آمریکا و اتخاذ رویه ای سازنده در چهارچوب مذاکرات مذکور، زمینه را جهت احیای توافق برجام فراهم کند و سطح تنش ها با تهران را تا جای ممکن کاهش دهد. مساله ای که کاملا در راستای منافع ملی آمریکا نیز قرار دارد.

نشنال اینترست در این رابطه می نویسد:

«دولت بایدن در معادله اتمی ایران میان دو گزینه که همان تعامل دیپلماتیک با این کشور و دستیابی به یک توافق با آن است، و یا حرکت به سمت ایجاد یک فاجعه و بحرانِ تمام عیار، ایستاده است. بیش از یک ماه است که مذاکرات چند جانبه وین دچار وقفه و رکود شده است. این در حالی است که متن توافق اتمی ایران تقریبا "نهایی" شده است. با این حال، برخی چالش ها و موانع کلیدی در روابط دو طرف که به طور خاص برخی از آن ها با ابتکارِ دولت ترامپ ایجاد شده اند، عملا برای دولت بایدن نیز به یک مشکل تمام عیار تبدیل شده اند. اگر جو بایدن قاطعانه جهت شکستن فضای بن بست در معادله اتمی ایران حرکت نکند و توافق هسته ای با این کشور را از ورطه شکست نجات ندهد، امکانِ اینکه مساله ای نظیر گنجاندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا (که اکنون به یک مانع جدی در مسیر دستیابی به یک توافق اتمی تبدیل شده و البته تا حد زیادی نیز ماهیتی نمادین دارد) عملا ایران و آمریکا را به دوره ای جدید از تنش و بحران سوق دهد، بسیار بالاست.

گنجانده شدن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا اقدامی بود که در دوران حضور دولت ترامپ در قدرت انجام شد(آپریل سال 2019) و اکنون ایران تاکید دارد که نام این نهاد جهت دستیابی به هرگونه توافق اتمی با غرب باید هر چه سریع تر از فهرست مذکور خارج شود. باید توجه داشت که اقدام دولت ترامپ علیه سپاه پاسداران تا حد زیادی غلط بود و از هیچ بنیانی نیز برخوردار نبود. دولت بایدن نیز پیشتر ابراز تمایل داشت که سپاه پاسداران را از فهرست مذکور خارج سازد با این حال اینطور به نظر می رسد که اکنون از هزینه های سیاسی یکچنین اقدامی وحشت دارد.

اقدام دولت ترامپ در قراردادن نام سپاه پاسداران در لیست سازمان های تروریستی آمریکا حرکتی کاملا جنجالی بود. در آن زمان، ایران به طورتمام و کمال تابع توافق "برجام" بود و از الزامات آن با قدرت پیروی می کرد. دولت ترامپ حتی در شرایطی که ایران متعهد به مفاد توافق برجام بود، به صورت یکجانبه از برجام خارج شد و سِیلی از تحریم ها را علیه تهران تحمیل کرد. اساسا حرکت ترامپ علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سطح تهدیدات علیه نیروهای آمریکایی در منطقه خاورمیانه را نیز به نحو قابل ملاحظه ای افزایش داد.

در این چهارچوب، در آن زمان، بسیاری از چهره های سرشناس سیاسی آمریکایی که اکنون در دولت بایدن فعالیت دارند، خطرِ این اقدام ترامپ را به خوبی متوجه شدند. در این رابطه، "آنتونی بلینکن" وزیر خارجه کنونی آمریکا، در دوره ریاست جمهور ترامپ در جریان مقاله ای که برای "نیویورک تایمز" نوشته بود، نسبت به خطرات و تهدیدات گنجاندن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا هشدار داده بود. وی به طور خاص این استدلال را نیز مطرح کرده بود که دولت های پیشینِ آمریکا از گنجاندن نام سپاه در فهرست مذکور خودداری کردند زیرا بر این باور بودند که هزینه های انجامِ یکچنین اقدامی از مزایا و منافع آن برای آمریکا بیشتر خواهد بود و می تواند تهران و واشینگتن را به سمت جنگ هدایت کند. در این راستا بلینکن هشدار داد که این اقدام تا حد زیادی می تواند تهران را قانع کند که از توافق برجام نیز خارج شود و بر شدت سیاست ها و اقدامات مقابله‌جویانه خود در برابر آمریکا نیز بیفزاید. به همین منوال، افرادی نظیر "جیک سالیوان" مشاور امنیت ملی کنونی آمریکا و "بن رودز" مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در دولت باراک اوباما هم، گنجاندن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا را حرکتی خطرناک و زیان بار برای آمریکا توصیف کردند که هیچ هدفی الا محقق کردن دستورکار اصلی دولت ترامپ مبنی بر نابودسازی توافق برجام را ندارد.

دونالد ترامپ در اقدام خود مبنی بر گنجاندن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا به هیچ عنوان به توصیه های مکرر مقام‌های ارشد اطلاعاتی و نظامی آمریکا گوش نکرد. در آن زمان، مخالفانِ بکارگیری هرگونه تعامل و دیپلماسی با ایران نیز شدیدا اصرار داشتند تا ترامپ با گنجاندن نام سپاه در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا، عملا راهِ هر رئیس جمهور دموکرات دیگری را در تاریخ آمریکا که قصد دارد مسیر احیای توافق برجام را در پیش گیرد، سد کرده و آن را با موانع بیشماری رو به رو سازند. این دسته از مخالفان به طور خاص از مجاری افرادی نظیر مایک پمپئو و جان بولتون که ترامپ را قانع کردند به هشدارهای مقام های امنیتی خود توجه نکند و فشارها بر تهران را به نحو بی سابقه ای افزایش دهد، وارد کار شدند و دستورکارهای خود را پیگیری کردند.

درشرایط کنونی به خوبی می بینیم که تا چه اندازه نگرانی های جامعه اطلاعاتی و امنیتی آمریکا و همچنین مقام‌های کنونی دولت بایدن در مورد اقدام ترامپ بویژه در مساله گنجاندن نام سپاه در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا، درست و بجا بوده است. ایران تنها اندکی زمانی پس از این اقدام دولت ترامپ، عملا پایبندی به تعهدات برجامی خود را رها کرد و در مسیر مقابله با اقدامات دولت ترامپ قرار گرفت. در همین دوران بود که ایران یک پهپاد پیشرفته آمریکایی را در ژوئن سال 2019 در آبهای جنوبی این کشور سرنگون کرد و پس از اقدام دولت وقت آمریکا در ترور ژنرال "قاسم سلیمانی" فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز پایگاه عین الاسد(محل استقرار نظامیان آمریکایی در عراق) را موشک باران کرد. اضافه بر این در همین دوران بود که شدتِ حملات سپاه پاسداران و نیروهای متحد این نهاد ایرانی به اهداف آمریکایی و به طور کلی جبهه مخالف با این کشور در منطقه نیز به نحو قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کرد.

دولت بایدن با توجه به تمامی این مسائل بسیار اشتباه خواهد کرد اگر بخواهد همان راه و مسیر ترامپ را در مسائلی نظیر گنجاندن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا ادامه دهد. این دولت باید توجه داشته باشد که این اقدام دولت ترامپ نه تنها برای آمریکا دستاوردی نداشته بلکه عملا به منافع آن و امنیت منطقه ای نیز خسارت های سنگینی زده است. از سویی، چه سپاه در لیست سازمان های تروریستی آمریکا باشد یا نه، اساسا این مساله تفاوتی در توان و قدرتِ این نهاد ایرانی ایجاد نمی کند. درست است که احیای توافق برجام در میان جمهوریخواهان و حتی برخی دموکرات ها با مخالفت هایی رو به رو است، با این حال، اکثریتِ حزب دموکرات آمریکا خواهان احیای سریع توافق برجام هستند. آن ها به طور خاص می خواهند که این مهم قبل از انتخابات میاندروه ای آمریکا در نوامبر 2022 انجام گیرد. در این رابطه سناتور "کریس مورفی" می گوید که: "اگر توافق خوبی روی میز است...دولت بایدن باید هر چه سریع تر آن توافق را امضا کند. ما باید این شانس و فرصت را داشته باشیم که بتوانیم یکچنین توافقی را در کنگره آمریکا در معرض رای نمایندگان قرار دهیم. ما کار خود را انجام می دهیم و سعی می کنیم جهت تصویب آن، هرکاری که لازم است را انجام دهیم."

در شرایط کنونی، اینطور به نظر می رسد که یک توافقِ خوب با ایران روی میز است و پیش نویس آن نیز تهیه شده است. جنگ و نبرد سیاسی در مورد یکچنین توافقی در عرصه سیاست داخلی آمریکا بویژه با توجه به اینکه دموکرات ها کنترلِ هر دو مجلس سنا و نمایندگان را در اختیار دارند و اکثریت آن ها نیز از برجام حمایت می‌کنند، می تواند با شانس بالای پیروزی با محوریت تصویب یکچنین توافقی همراه باشد. با این حال، محقق کردنِ یکچنین دستورکاری تا حد زیادی نیازمند اراده جدی سیاسی است. بایدن باید با خارج کردن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان های تروریستی آمریکا، یکی از مهمترین موانعی را که دولت ترامپ در مسیر حصول هرگونه توافقی با ایران قرار داده و با تشدید تنش ها سعی داشته تهران و واشینگتن را به سمت جنگ با یکدیگر سوق دهد، کنار بزند. وی باید این کار را تا زمانی که هنوز شانس انجام آن را دارد، انجام دهد.»


پست های مرتبط

پیام بگذارید